بررسی ترکیبات اسانس پونه (.Mentha longifolia L) منبع غنی از پولگون در پنج رویشگاه استان فارس

پونه (Mentha longifolia syn. Mentha sylvestris)گیاه دارویی و معطر ارزشمند متعلق به خانواده نعناعیان می‌باشد. اینگیاهبه‌صورت سنتیبه‌عنوان محرک، مقوی، ضداسپاسم، ضدنفخ، منقبض‌کننده کیسه صفرا، آرام‌بخش و مطبوع درایرانمصرف می‌شود.هدفازاینمطالعهبررسی میزان واجزایتشکیل‌دهندهاسانس پیکررویشی پونه در پنج رویشگاه آن در استان فارس بود.پیکررویشی پونه‌ها در مرحله گلدهی کامل از رویشگاه طبیعی آن‌ها جمع‌آوری و در سایه خشک شدند. نمونه‌های خشک شده به روش تقطیر با آب توسط دستگاه کلونجر اسانس‌گیری شدند. اجزای تشکیل‌دهنده اسانس‌ها با استفاده از دستگاه GC و GC/MS شناسایی شدند. نتایج نشان داد که بیشترین و کمترین بازده اسانس به‌ترتیب از اکوتیپ‌های مرودشت (5/5 درصد) و لارستان (1/17 درصد) بدست آمد. در مجموع به‌ترتیب 33، 32، 26، 27 و 28 ترکیب در اسانس اکوتیپ‌های سپیدان، آبشار مارگون، جهرم، لارستان و مرودشتشناسایی شد. به‌طورکلی منوترپن‌های اکسیژنه فراوان‌ترین دسته ترکیبات موجود در اسانس اکوتیپ‌های مورد مطالعه بود. ترکیبات عمده اسانس اکوتیپ‌ها شامل پولگون (25/36 – 53/44 درصد)، پیپریتنون (4/93 - 43/9 درصد)، 1 و 8 سینئول (1/1 - 13/33 درصد)، پیپریتنون اکسید (1/06 - 19/33 درصد) و منتون (0/98 - 10/28 درصد) بودند. با توجه به ارزش دارویی پولگون، در این تحقیق اسانس گیاه فوق دارای درصد بالایی از این ترکیب  بود و می‌توان نتیجه گرفت که پونه استان فارس منبع غنی از پولگون می‌باشد. بهترین اکوتیپ‌ها برای حصول بیشترین میزان اسانس و پولگون به ترتیب اکوتیپ‌های مرودشت وآبشار مارگون می‌باشند.